Grafische Partituur

Opdracht: Grafische Partituur

Muzieknotatie is een systeem van tekens dat gebruikt wordt om muziek op papier vast te leggen, zodat dit later gelezen en uitgevoerd kan worden. Het resultaat heet bladmuziek. De 11e-eeuwse Italiaanse monnik Guido van Arezzo wordt beschouwd als de grondlegger van de hedendaagse muzieknotatie, al verschilt de toenmalige notatie wel erg van het huidige. 

Naast dit westers notensysteem zijn er ook andere manieren om muziek vast te leggen. Een voorbeeld hiervan is een grafische notatie.  Dit is een vorm van muzieknotatie, welke vanaf circa 1950 door diverse componisten is gebruik.  

Leerdoel: De leerling weet wat een grafische partituur is, en luistert met een muzikaal oor naar de muziek. Deze opdracht is een opstapje naar de leerstof noten lezen. De opdracht wordt niet beoordeeld, maar klassikaal of in groepjes aan elkaar gepresenteerd.

In plaats van noten maakt deze notatie gebruik van figuren, tekens, tekeningen, vormen, woorden, beschrijvingen, je kan het zo gek niet bedenken. Alles kan, alles mag. 

Deze notatie wordt soms gebruikt voor elektronische muziek of muziek waar geen toonhoogte in zat. Maar ook om meer vrijheid te geven aan de solist, of ter inspiratie van een improvisatie. Het geschreven stuk hiernaast bijvoorbeeld, zou door iedereen anders worden uitgevoerd. Zelfs het instrument staat niet vast. 

Ook kan zo'n partituur twee kanten op werken. Je kan ten gehore brengen wat je ziet, maar je kan ook uitwerken wat je hoort. En dat is waar wij mee aan de slag gaan.

Van partituur naar muziek

Van muziek naar partituur

Disney nam het een stukje verder. Ze maakte een tekenfilm bij een stuk programmamuziek (muziek dat een verhaal verteld) In deze video zie je Micky Mouse als de Tovenaarsleerling. De muziek die je hoort is geschreven door Paul Abraham Dukas en is getiteld De tovenaarsleerling. Wanneer je goed luistert kun je de muziek echt terug horen komen in de tekenfilm. Bedenk voor jezelf hoe je dit terug hoort.

De opdracht:

Je gaat individueel een grafische partituur maken van één van de onderstaande stukken. Dit betekent dat je een muziekstuk visueel gaat maken, een spoorboekje of routebeschrijving, aan de hand van tekens, vormen en figuren.
Een klein stukje van het stuk is al genoeg. Denk aan maximaal één minuut, maar stop wel op een logisch moment. Werk de opdracht uit op maximaal 1 A4tje.  Dit doen we tijdens de les.