Componeren
De tweede opdracht van het jaar ga je in groepjes aan de slag met het componeren en het schrijven van een lied. Je mag hier kiezen uit 3 verschillende opdrachten of hier zelf een combinatie van maken. Allen hebben ze te maken met tekst en het gebruik van akkoorden. Bij de meeste moet je ze zelf schrijven, maar je kan bijvoorbeeld ook inspiratie halen uit al bestaande gedichten/verhalen. Bij deze opdracht kan je de akkoorden gebruiken die je hebt geleerd in de opdracht akkoorden!
Leerdoel: De leerlingen maken in een groepje een kort eigen lied. Ze zijn hier bezig met zowel tekst als melodie en akkoorden. Het eindresultaat zal worden gepresenteerd en beoordeeld met een O/V/G.
Het Lied
Vanwege zijn chaotische manier van leven heeft de Oostenrijkse componist Franz Schubert (1797-1828) veel armoe en ellende gekend. Hij liet zich afzetten door muziekuitgevers die veel van zijn werken voor een habbekrats kochten en ook nog eens de rechten opeisten. Schubert had wel leerlingen, maar lag vaak na een uitputtende nacht in het café liever in zijn bed dan dat hij ’s ochtends les ging geven. Er waren echter ook dagen dat hij uren achtereen, zonder onderbreking componeerde. In 1823 werd Schubert voor het eerst geconfronteerd met de gevolgen van de syfilis, waaraan hij vijf jaar later op 31-jarige leeftijd zou overlijden.
Schubert kwam uit een gezin met veertien kinderen, maar contact met z’n familie had hij nauwelijks. Als knaap volgde Schubert een onderwijzersopleiding om les te kunnen geven in het schooltje van zijn vader. Hij was echter ongeschikt voor dit beroep. Hij liet de kinderen aan hun lot over en zat meestal te componeren. Shubert heeft in zijn leven dan ook meer dan zeshonderd liederen geschreven. Een lied is ook wel een gezongen gedicht.
Een van de bekenste werken van Shubert is Der Erlköning (de elfenkoning), Hij schreef dit toen hij slechts 17 jaar oud was. Het verhaal van dichter Goethe gaat over een nachtelijke rit van een vader met zijn doodzieke, ijlende kind. Op meesterlijke wijze speelt de piano de rol van het dravende paard. De zangsolist moet vier verschillende rollen vertolken: de verteller, het bange kind, de geruststellende vader en de op de loer liggende Erlkönig. Luister of je een verband hoort tussen de muziek en de tekst.
In zijn sterfjaar 1828 gaf hij met veel succes een concert met eigen werken. Van de opbrengst kocht hij zijn eerste piano. Schubert was een kleine man, van top tot teen was hij nauwelijks anderhalf meter lang. Hij was geen knappe man, want hij werd door zijn vrienden zelfs ‘kleine champignon’ genoemd. Hij ging meestal slecht gekleed en had een verwaarloosd, naar tabak ruikend gebit.
Schubert was het middelpunt van een groepje kunstenaars die hun vertier zochten in het praathuis (kroeg). Deze avonden werden Schubertiades genoemd. Avond na avond brachten zij door met zingen, musiceren, voordragen, worst eten en bier drinken. Door zijn slordigheid zijn veel van zijn werken zoek geraakt. Schubert was een sloddervos en tegelijkertijd een genie.
Afspraken
Je maakt groepjes van 4 of 5 leerlingen. Je probeert hierbij te kiezen voor klasgenoten waar je serieus mee kunt samenwerken, ook kun je vooraf al bedenken welke van de drie opties je uit wilt gaan voeren en daar je groepje op baseren.
Als je nog een plaats over hebt betrek je leerlingen die over blijven bij jouw groepje.
Je kiest 1 van de drie opties, al kan er ook overlap in zitten tussen bijvoorbeeld optie 1 en 3, 1 en 2, 2 en 3.
Wanneer de groepjes zijn gemaakt, de optie en het onderwerp is gekozen geef je dit door aan de docent.
Beoordeling
Je wordt met voor deze opdracht weer beoordeeld met een rubric, welke hieronder toegevoegd is. Deze vul je zelfstandig in. Naast het proces (maakproces) zal je ook beoordeeld worden op het eindproduct. Hier wordt gelet op dingen als de presentatie, de tekst, hoe het tot stand is gekomen, de opmaak (hoe het ingeleverde product eruit ziet) enz. De opdracht zal beoordeeld worden met een O/V/G.
Rubric componeren.pdf